Multidisciplinaire demonstratie als ‘Tetrispuzzel’

“Make friends before you need them!” De lijfspreuk van de Londense brandweercommandant Patrick Goldbourne is ook de leidraad voor Peter Butter van Brandweer Amsterdam-Amstelland. Dankzij zijn brede netwerk van informele contacten in het hulpverleningsdomein heeft hij als organisator van het grote multidisciplinaire demonstratiescenario tijdens de eRIC-beurs alle puzzelstukjes bij elkaar gekregen. In de demonstratie, die tijdens eRIC 2022 vier keer wordt gehouden, komen producten, werkwijzen en innovaties van alle ketenpartners in de hulpverlening samen.

“Bij open dagen van hulpverleningsdiensten zie je vaak demonstraties van stukjes van de hulpverleningsketen. De politie doet een demo rond het aanhouden van een persoon, of brandweer en ambulancedienst laten een bevrijdingsactie bij een verkeersongeval zien. Wat we in de multidisciplinaire demonstratie tijdens eRIC willen laten zien is een heel complex incidentscenario, met aspecten van extreem geweld en hulpverlening onder extreme omstandigheden. Een scenario dat met het huidige niveau van terreurdreiging in Nederland voorstelbaar is en waarbij alle hulpverleningsdisciplines tot het uiterste moeten gaan. En ook een scenario dat het uiterste vraagt van samenwerking. Kortom: we willen de hele keten laten zien: van het uitschakelen van daders, het creëren van een veilige werkplek en de eerstelijns hulpverlening door de first responders tot en met de opgeschaalde inzet van specialistische diensten en onderzoek naar explosieven en gevaarlijke stoffen. Een ‘Tetrispuzzel’ van hulpverleningsschakels die op het juiste moment samenvallen en waarbij de toeschouwers goed kunnen zien hoe de betrokken diensten samenwerken en elkaars kennis en kunde aanvullen.”

‘Timelapse’

De demonstratie speelt zich volgens Butter versneld af in een tijdsbestek van maximaal 20 minuten; een ‘timelapse’ van elkaar opvolgende hulpverleningsacties, waarbij naast politie, brandweer en ambulancezorg ook specialistenteams in actie komen. Zoals de DSI, het SORT- en HART-team van Ambulance Amsterdam en de CBRN-responseenheid van Defensie. De deelnemers aan de demonstratie tonen hoe vandaag de dag bij een complex geweldsincident zoals een aanslag wordt samengewerkt om levens te redden en de risico’s rond de operationele inzet te beheersen. Die samenwerking begint niet pas tijdens een incident maar heeft al een voorgeschiedenis.

Butter: “Ook hier geldt: ‘Make friends before you need them’. Geen enkele dienst kan zelfstandig de uitdagingen van een complex geweldsincident aan. We hebben elkaars kennis en kunde nodig. Dat zien we in de praktijk doordat gespecialiseerde politie-eenheden en de brandweer- en ambulancesector steeds meer gezamenlijk optrekken in hun operationele voorbereiding en trainingen. In Amsterdam-Amstelland hebben we een procedure uitgewerkt en getraind voor het optreden van de DSI onder adembescherming, die door de brandweer wordt geleverd. Zo kunnen deze speciale eenheden ook in situaties met brand, zware rookontwikkeling en gevaarlijke stoffen hun werk doen en dreigingen uitschakelen. Andersom werken het SORT- en het HART-team van de ambulancedienst met ballistische bescherming en uitrusting en uitrusting voor de inzet bij CBRN-incidenten. In situaties met extreem geweld, begeleidt de politie die teams en zorgt zij voor een zo veilig mogelijke werksituatie. Deze werkwijze willen we nu ook landelijk gaan uitrollen.”

Brandweerinnovaties

Peter Butter geeft ook een doorkijkje naar de innovaties in zijn eigen vakgebied: de brandweer. Daar wordt op steeds grotere schaal gebruik gemaakt van nieuwe technieken om de hulpverlening bij incidenten effectiever en veiliger te maken. Onlangs maakte Brandweer Nederland bekend het netwerk brandweerdrones voor luchtondersteuning bij incidenten te gaan uitbreiden. De onbemande toestellen met camera’s en sensoren bewijzen volgens Butter echt hun meerwaarde, al pleit hij ook op dit gebied voor meer samenwerking tussen operationele diensten. Multifunctioneel beheer en gebruik van drones zou de efficiency in zijn ogen kunnen bevorderen. Bij diverse grote branden in de afgelopen maanden werden drones ingezet om de beeldvorming over het brandverloop en operationele zwaartepunten vanuit de lucht te ondersteunen.

Ook grondrobots gaan volgens Butter een steeds grotere rol spelen in de incidentbestrijding. De veiligheidsregio’s Amsterdam-Amstelland en Haaglanden experimenteren met twee modellen voor de inzet bij complexe en risicovolle branden en er zijn ook al eerste praktijkervaringen mee opgedaan. “Bij een bedrijfsbrand in Zwaanshoek afgelopen voorjaar, hebben we de Amsterdamse blusrobot met succes ingezet in een smalle gang tussen twee opslagloodsen. Zo konden we een waterkanon in stelling brengen op een plek waar het voor brandweermensen wegens instortingsgevaar en stralingshitte veel te gevaarlijk was om te werken. De inzet van de robot heeft zeker bijgedragen aan het voorkomen van brandoverslag. Samen met de Veiligheidsregio Haaglanden doen we momenteel ook praktijkexperimenten voor de inzet in bijzondere gebouwen, zoals parkeergarages. En op korte termijn gaan we ook experimenteren met schuimblussing bij grote vloeistofbranden die moeilijk te benaderen zijn.”

Drones en robotica zijn een belangrijke trend in het brandweerdomein en Butter verwacht de komende jaren meer robotinitiatieven en nieuwe toepassingsgebieden verkennen, zoals de inzet met meetsensoren bij incidenten met gevaarlijke stoffen en bij terrorismegevolgbestrijding. Hij besluit: “De eRIC-vakbeurs is de plaats bij uitstek om te laten zien wat we met deze nieuwe hulpmiddelen en technologieën kunnen. Zowel bij de grote multi-demonstratie als in kleinschalige mono-demonstraties tonen we de mogelijkheden die er nu al zijn met op afstand bestuurbare hulpmiddelen. Het zijn innovatieve machines die je nog niet veel in de praktijk ziet, dus moeten we de kans benutten die eRIC 2022 biedt om het hulpverleningsdomein te laten zien welke meerwaarde ze in de operationele praktijk kunnen hebben.”