‘Groene innovaties’ bij de Koninklijke Luchtmacht

Als een van de schakels van de krijgsmacht ontbreekt ook de Koninklijke Luchtmacht niet in de defensie line-up op het eRIC-terrein. Het vliegende krijgsmachtdeel toont ondermeer een vliegveldcrashtender, een helikopterbrandbestrijdingsvoertuig voor uitzendmissies en een Bambi-bucket voor natuurbrandbestrijding. En misschien een mock-up model van de nieuwe ‘Reaper’ drone, het nieuwste innovatieve onbemande opsporingstoestel. “Voorzieningen met primair een militair doel, maar ook inzetbaar voor civiele veiligheidstaken”, vertelt Erik de Laat, hoofd Airport Support services van de KLu.

Binnenlandse operaties

“Binnenlandse operaties zijn een van de hoofdtaken van defensie. Dan gaat het in het bijzonder om het bieden van ondersteuning bij civiele crisisbeheersing en rampenbestrijding. Daar dragen we ook als Koninklijke Luchtmacht ons steentje aan bij. Zo staat in tijden met hoog natuurbrandgevaar gegarandeerd een Cougar- of Chinook helikopter paraat die met een Bambi-bucket waterdroppings kan uitvoeren op brandhaarden. Bij voldoende beschikbaarheid kunnen zelfs meerdere toestellen worden ingezet. Tijdens de eRIC vakbeurs zijn al onze helikopters helaas ingezet voor een grootschalige militaire oefening, dus moet de Bambi-bucket het zonder helikopter doen. Maar we zijn aanwezig met mensen en materieel, om te laten zien wat we met onze specifieke kennis en middelen kunnen toevoegen aan de samenwerkingsketen. We zijn een structurele partner in het veiligheidsdomein en daarom is ook voor ons de eRIC vakbeurs een plaats om te netwerken en kennis te delen.”

Innovatie

Bij dat kennis delen gaat het vooral om innovatieprojecten die het beeld van de luchtmacht de komende jaren geleidelijk zullen veranderen. Met als rode draad dat ook de defensieorganisatie gaat ‘vergroenen’. De Laat: “We zijn bezig met een traject om ons wagenpark te verduurzamen. We hopen volgend jaar de beschikking te krijgen over een tweetal volledig elektrische brandweervoertuigen van Rosenbauer, waarmee we binnen de organisatie operationeel gaan testen, als opstap naar de aanschaf van een volledig elektrisch wagenpark in de toekomst. Tijdens de eRIC-beurs zullen die voertuigen er nog niet zijn. Hetzelfde geldt voor de elektrisch aangedreven crashtenders die we op ons verlanglijstje hebben. Al onze vliegbases liggen in of nabij Natura 2000-gebieden, dus willen we in het belang van de kwetsbare omgeving, ons steentje bijdragen aan vermindering van stikstofuitstoot. Het pakket van eisen voor de crashtenders is geschreven en de aanbestedingsprocedure is gestart. In de periode 2021-2023 willen we 26 elektrische of hybride crashtenders aanschaffen voor al onze luchtvaartterreinen. Verder worden komende jaren ook alle commandovoertuigen defensiebreed vervangen door elektrische wagens. De Landmacht en de Koninklijke Marechaussee hebben al een aantal elektrische voertuigen en die zullen ook tijdens eRIC te zien zijn.”

Fluorvrij schuim

Een andere verduurzaming in het luchtmachtdomein is dat alle blusvoertuigen die gebruik maken van schuim, inclusief de vliegveldcrashtenders, volgend jaar overschakelen op het gebruik van fluorvrij schuim. Een actueel en belangrijk thema; de hele brandweersector is zoekende naar een alternatief voor het veelgebruikte en allround inzetbare fluorhoudende AFFF-schuim. Erik de Laat: “We hebben een verkenning uitgevoerd naar welke alternatieven voor onze toepassingen beschikbaar zijn en dat heeft geleid tot de keuze voor een fluorvrij schuim waarmee hetzelfde effect kan worden bereikt als met AFFF. Een laag kleinblazig schuim met een goede weerstand, waardoor het even effectief is als de filmlaag die fluorhoudend schuim over een vloeistofplas legt. We hebben er op een oefencentrum in Engeland zes weken lang praktijktesten mee gedaan en die hebben ons ervan overtuigd dat het voor al onze vliegtuig- en vloeistofbrandscenario’s uitstekend bruikbaar is. We hoeven onze voertuigen en uitrusting er ook niet voor aan te passen. Als we het nieuwe schuim al vóór eRIC geleverd krijgen, zouden we er in het programma van de schuimblusdemonstraties op het beursterrein graag een praktijdemonstratie mee geven.”

Het beeld dat Erik de Laat schetst van de Koninklijke Luchtmacht als crisispartner onder de vlag van civiel-militaire samenwerking, is een organisatie in transitie. Innovatie, verduurzaming en elektrificatie zijn de sleutelwoorden in de ontwikkeling van de organisatie in de komende jaren. Twee inhoudelijke thema’s die tijdens eRIC veel aandacht krijgen, verbinden de organisatie nadrukkelijk aan de beurs: elektrificatie van het wagenpark en introductie van fluorvrij blusschuim met een minder grote milieu footprint.